27 Mayıs dönemi sonrasında Türkiye soğuk savaş döneminin baskıları altında yoğun bir tartışmalar sürecine doğru sürüklenirken, Sovyetler Birliği sonrasında batı dünyasının önde gelen teorik siyaset konuları ile aynı zamanda tanışmak durumunda kalmıştır .Avrupa Birliğinin içine almadığı Türkiye kendi geleceğini araştırmak zorunda kalmıştır .Üç büyük kıta arasında yer alan, Türkiye Cumhuriyeti Avrupa ve Asya kıtaları arasında gidip gelirken,iyice Avrupa’dan uzaklaşmış ve yeni bir aşamaya geldiği noktada ise, günümüzde giderek Afrika kıtası ile ulaşım yolları aracılığı ile geleceğe dönük bir bütünleşme içine girmiştir . Gelinen bugünkü noktada 55 Afrika ülkesinin başkentlerinden her sabah kalkan uçaklar,üç saatlik bir uçuşdan sonra İstanbul ya da Ankara hava alanlarına inebilmekte,Türkiye bu durumda Afrika’nın uçuş köprüsü olmaktadır.Türk hava limanlarına öncelikle inen Afrika uçakları İstanbul ya da Ankara hava alanlarına indikten sonra ,Avrupa,Asya, Amerika ve Avustralya kıtalarındaki bütün hava alanlarına gitmektedirler .Böylesine bir yeniden yapılanma içerisine giren Türk hava alanları, yeni dönemde küresel dünya düzeni içinde sadece batı ülkelerine dönük bir yapılanmadan çıkıp, dünyanın önde gelen bütün hava alanlarına dönük yepyeni bir küresel düzene doğru yönlendirilmektedir .Önceleri Afrika ülkelerine sadece sömürgeci ülkelerin uçakları inerken , bugün eski bir imparatorluğun merkez ülkesi olan Türkiye öncelikli yeni bir hava ulaşım rotasına yönelmeleri, soğuk savaş sonrasında bütüncül anlamda getirilmiş olan yeni dünya düzeninin yeni bir parçası olarak dünya halklarına sunulmaktadır .Daha önceki zamanlarda kıtalar ve karalar üzerinden çizilen hava yollarının yerine farklı bir stratejik yaklaşım çizgisinde dünyanın merkez ülkesi olarak kabül edilen, Türkiye merkezli Afrika ülkelerinin hepsine,yeni hava yolu ulaşımları örgütlenerek ülkeler arasındakiulaşım yolları hem artırılmış hem de hızlandırılmış rotalara doğru yönlendirilmiştir .Bu durumda Türkiye Cumhuriyeti sahip olduğu jeopolitik yapının getirdiği bir jeopolitik üstünlüğü son zamanlarda kazanmıştır .
Daha önceki yıllarda Kıbrıs adasında yayınlanan Avrupa isimli Türk gazetesi Avrupa ve Amerika arasında önce bir tartışma sonra da bir çatışma sorununa dönüşürken,bu gazete kapatılarak Avrupa yerine Afrika adı ile yeni bir gazeteninin gündeme getirilmesi, uluslararası alanda büyük bir dönüşümün öne çıktığını açıkça ortaya koymaktadır .Kıbrıs adasının güneyi Avrupa Birliği üzerinden Avrupa kıtası ile bütünleşmeyi tercih ederken , adanın Türk bölümü olan kuzey kısmında ise yayınlanan en büyük gazete olan Avrupa gazetesi kapatılırken yerine çıkan yeni gazetinin adının Afrika gazetesi olarak belirlenmesi, dünya kıtaları arasındaki jeopolitik dengelerin hızla değiştiğini açıkça göstermektedir .Güney Kıbrıs ABD,Rusya ve Fransa gibi Kıbrıs sorununda taraf olmayan büyük ülkelerin askeri üslerine güvenlik görünümünde açılırken ,İsrail üzerinden adanın kuzeyindeki Türk bölgesi olarak KKTC’nin de giderek artan bir biçimde ,lüks oteller üzerinden Türkiye’nin zenginlerine kumarhane turizmi ile ve de otuz tane özel yüksek öğretim üniversitesi kurularak da ,devlet üniversitelerine giremeyen öğrencilerin eğitim ticaretine doğru yönlendirilmesiyle, para karşılığında Türk yönetimi altında varlığını sürdüren kuzey Kıbrıs da diploma ticaretinin başlatılmasına açıkça dolaylı yollardan destekler sağlanmıştır .Daha da ileri gidilerek hastalık gerekçesi ile yaratılan elektronik eğitim ve üniversite oluşturulmasının da önü açılmıştır .Türkiye’de üniversite kazanamayanlar hiç Kıbrıs’a gitmeden elektronik başvuru sistemi ile başlayıp gene elektronik eğitim düzenini uzaktan kumandalı takip ederek dört yıllık bir yüksek öğretim programını, hiç üniversiteye gitmeden ya da fakültelerin eğitim programlarına katılmadan ,Türkiye’de işe girişin ana ilkesi olan dört yıllık eğitim programlarını tamamladıkları görülmektedir .Siyaset ya da bürokrasi de dört yıllık eğitim koşulu ve dört yıllık diploma koşulları bugünün Türkiye’sinde Kıbrıs üzerinden sağlanmakta ve de batı kapitalizmi tarafından yönlendirilmektedir .
Güney Kıbrıs Hristiyan kimliği ile Avrupa Birliği’ne girerken, Kuzey Kıbrıs Türk ve Müslüman kimliği ile Birleşik Kıbrıs’a girememiştir. Avrupa Hırıstıyan bütünleşmesi ile bir araya gelirken ,Asya’da böylesine bir kıtasal birlik öne çıkamamış ve adanın Türk tarafı batı emperyalizminin merkezleri tarafından yönlendirilmiştir .Şimdiye kadar Avrupa ve Asya arasında çekişme yaşanılırken, tüm dünya ülkeleri gibi Türkiye ile birlikte Kıbrıs da Asya kıtasına doğru bir dönüşüm ile karşı karşıya kalmaktadır .Türkiye’nin Avrupa Birliğinin dışında bırakılması aşamasında şimdiye kadar cumhuriyet rejiminin bilim ve kültürü üzerinden çağdaşlaşma mücadeleleri yaparak bugünlere kadar gelen Atatürk cumhuriyeti ,Türkiye’nin Avrupa dışı kaldığı aşamada yeniden Asya olgusu ve birikimleri ile bir araya gelerek ,Türk toplumunu ve devletini etkileyerek yönlendirmek için çalışmıştır . Türkiye küreselleşme aşamasında bilim ve kültürün merkezi olan Avrupa’dan koparken, giderek bu kıtanın karşısında yer alan dünyanın en büyük kıtası ve ana karası olarak haritalar üzerinde yer alan Asya kıtasına doğru dönerken, dünya tarihi ve coğrafyasında yer alan Asya kıtasına doğru yeniden yöneltilmektedir .Ama bu aşamada yeniden Asya sloganları giderek yükselirken ,bilim,kültür ve sanat alanlarında en ileri düzeylere kadar yükselmiş Avrupa kıtasının teorik ,bilimsel ve kültürel zenginlik ve birikimlerinden de uzaklaşarak, Asya kıtasının çok yönlü ve ezoterik kaynaklarının etkileri arasında kalmıştır . Türkiye böylesine bir dönemeç aşamasında Avrupa değerleri ile kopmamaya çabalarken, aynı zamanda içinden çıktığı ve köken olarak da Asya’lı değerlere ve bilimsel kaynaklara doğru yeni gelişmeler ile karşı karşıya kalmıştır .İşte tam aşamada Türklerin tüm Asyalı değerler gibi tüm bilimlerin inceleme alanlarına girerek ve bu alanlardaki son gelişmelere ve bunların geçmişteki Asya değerlerinin bugünkü gelişmeleri ile birikimlerinin hangi aşamalarda olduklarını inceleme aşamasındadır .
Asya ve Avrupa kıtaları arasındaki mücadele geçmişte yaşanan tarihsel olayların ve de bunların cereyan etttiği coğrafyaların bir arada incelenmesiyle ,insanlık tarihindeki kıtasal dönemler ve de dönüşümler bugünlere doğru bir hareketlenme yaratmaktadır.Bu aşamada Avrupa’dan Asya kıtasına doğru bir geçiş yapılırken batı uygarlığının egemen düzeni ön planda olduğu için ,Avrupa bilimi ve kültürü tekrar yeniden ele alınarak , Asya kıtası ve ülkelerinin gelmiş oldukları aşamalar açısından incelenmektedir .Yüzyıllarca Avrupa merkezli bir batı uygarlığı ile uğraşan insanlık, yeniden Asya kıtasına doğru bir dönüşüm gerçekleştirilirken, hem Avrupa,hem Amerika hem de Asya uygarlıklarını eşit ölçülerde ele alarak incelemelerini tamamlamak zorundadır . Böylesine bir dönüşüm aşamasında ise bilimin her dalında Avrupa öncesi Asya dönemleri ele alınırken ,her iki kıtasal alanın bilgi birikimlerinin birlikte incelenmeleri gerekmektedir.Bugün toplumsal düzen ,devlet modeli ve siyasal rejimler açısından bütün Asya devletlerinin karşı karşıya geldiği aşamalarda , ülkesel üretimin biçimi ve farklı yapılar ile modellerin birlikte ele alınarak incelenmesi önem kazanmaktadır .Ülkelerin özel yapıları ile , bölgelerin kendine has yapılanmaları kıtasal alanlarda kıtaların adı ile anılan sistemler ve yaşam biçimlerinin ait oldukları bölgeler üzerinden isimlendirilmeleri Amerikan modeli,Avrupa sistemi ya da Asya tipi gibi adlandırmalar aracılığı ile bilimsel tasniflerde yer aldıkları ya da küresel değerlendirmelerde inceleme konuları olarak yapılan çalışmalarda yer verildikleri görülmektedir.Bu makalenin başlığında yer alan( ASYA TİPİ ÜRETİM TARZI -ATÜT) kısaltmasıyla dünya çapındaki tasnifler ve sıralama cetvellerinde bu gibi konular genel anlamda değerlendirmelere girmektedir .
AVRUPA orta çağlarda belirli bir yapılanmaya doğru dönüşürken ,Avrupa tipi üretim esas alınmıştır .Bu çizgiye doğru eğilimlerin snraki aşamalarda ele alınarak tasniflere devam edilmesi ATÜT adı verilen Asya tipi bir üretim biçimini de gündeme getirmiştir .Avrupa ülkelerinde Hrıstıyanlık dininin yayılması sonucunda bütün yerleşim birimlerine papazlar ve diğer halk kitleleri yerleşerek, ortaçağın devlet modeli olarak din esaslı şehir devletini gündeme getirmişlerdir .Orta çağ şehir devletleri şehrin en zengin kişisinin prens ya da derebeyi olduğu ve kentin papazının karar ve değerlerine bağlı tutulan derebeylik düzeni ortamında toplum ve devlet işlerinin yürütülüyordu.Papazın onayına dayanan derebeylik düzeni Orta çağ Avrupasında dönemin devlet modeli yapılanmasını ortaya çıkarıyor ve Avrupa nehirlerinin başını tutan zengin asilzadenin koruyuculuğunda ya da para vererek küçük bir orduyu kent polisi olarak kurduğunda derebeylik düzeni kendiliğinden oluşuyordu .Bu yüzden Avrupa tipi üretim tarzı olarak derebeylik düzeni kabül ediliyordu .Ortaçağdan modern çağlara geçerken yeni ve modern üretim biçimleri ve metotları bulunuyordu .Modernleşme ile birlikte dereboyu üretim de gelişerek modernleşiyor ve böylece belirli toprak parçalarına yerleşen derebeyi devletleşmesi süreci ,zamanla daha da güçlenerek Ortaçağ şehir devletine giden yolun önü açılıyordu .Derebeylerinin yönetiminde şehir devletleri zamanla modernleşerek, sonraki dönemin şehir devletlerinin temelleri atılıyordu.Halk kitleleri artan nüfuslar ile köy topluluklarına dönüşüyordu.Tarımsal üretim ile birlikte , suya dayanan ve su sistemini geliştiren yapılanmalar birbirini izleyerek şehir devletlerinin halklarını oluşturuyorlardı .Avrupa tipi devletleşme ya da tarımsal alanda Avrupa tipi üretim tarzı derebeylerinin elinde gelişerek, Avrupa modelinin öne çıkması sağlanıyordu .Avrupa tipi derebeylik üretim tarzı , Asya kıtasından uzak kaldığı için Asya kıtasına giren endüstri ile motorlaşma eğilimi doğrultusunda Asya ülkelerindeki halk kitlelerini büyük şehirlerin çevrelerinde topluyordu .Ne var ki ,çok dağınık olan köylüler ve tarım üretimi yapan kırsal insan toplulukları, gene dere ya da nehirlerin başını tutan derebeylerinin zamanla kendi krallıklarını ilan etmesine giden bir gelişim sürecini, su başlarını tutan zenginlerin ya da kendi askeri birliğini kurmuş olan güçlü şehir krallarının yönetimlerine, doğru bir oluşum süreci daha sonraki aşamada gündeme geliyordu .Sulama derelerde yapılınca tarımsal üretim başlatılıyor ve suyun geniş alanlara yayılmasıyla da tarımsal üretim derebeyliğinin yönetiminde ülkeler ve devletler boyunca kıtasal alanlara yayılıyordu. Avrupa derebeyleri Avrupa tipi üretimi dere boylarında örgütleyerek getiriyordu.Avrupa tipi üretim kıtanın sömürgeleriyle dünyaya yayılıyordu .Avrupa tipi üretim derebeyleri aracılığı ile dünyaya yayılırken ,Asya kıtasında da ATÜT denilen üretime geçiliyordu .
ASYA TİPİ ÜRETİM TARZI Avrupadaki gelişmelerden sonra Asya kıtasında gündeme gelirken , Avrupa tipi derebeylik sistemi Asya kıtasında görülmüyordu .Bir kırsal alanda dere ya da ırmak varsa b.urada derebeyi ortaya çıkabiliyordu .Avrupa küçük bir kıta olduğu için hemen hemen her bölgede dere,nehir ya da ırmak gibi akarsuların çıkış noktaları vardı .İki bin yıllık Avrupa medeniyetini başlatan güç bu akarsuların çıkış noktalarını ele geçirerek ,var olan suyu kontrol altına almak ile yeni bir toplumsal düzene geçilebiliyordu .Avrupalılar derebeylik düzeni ile modern çağa doğru yönelirken ,Asya gibi büyük bir kıtanın çok geniş alanlara yayılmış olan kırsal kesim ya da köylü toplumları ,yeni toparlamaya çalıştıkları kırsal alan toplulukları ile birlikte geleceğin halk ya da ulus devletleri arayışlarına başlıyorlardı .KARL MARKS’ın öncülüğündeki sol ve sosyalist kadrolar Avrupa tipi devletlerin derebeylikten ulus devletlere doğru dönüşümlerini incelemeye çalışmışlar ve konu Asya devletlerine geldiğinde ise yeni bir karşılaştırmaya yönelerek tasnifler yaparlarken , Asya devletleri olarak değil ama Asya Tipi Üretim Tarzı olarak isimlendirme yapmışlardır .MARKS Kapitalizm öncesi konuları incelerken , Avrupa feodalitesini de ele almış ve daha sonra da kapitalist sisteme geçilirken, ASYA devletleri ve ekonomik ya da sosyal düzenleri ile ilgili karşılaştırmalar yaparak bilimsel tasnifler üzerinden sonuça varmaya çaba göstermiştir . Asya tipi üretim tarzıSiyasal toplum ve ekonomi üzerinde dururken ,ATÜT ile Avrupa modelini uzun uzun araştıran Karl Marks yapmış olduğu karşılaştırmalarda Avrupa tipi bir devletin Asya kıtasında olamayacağını , ATÜT sayesinde bu günkü devlet modellerinin Asya kıtasında zaman içerisinde geliştiğini anlatmaya çalışmıştır .Marks eserlerinde doğu bölgesinin despotizmi yüzünden toprak alanında özel mülkiyetin bulunmadığını , bu durumda devletin dışında ekonomik ya da siyasal örgütlenmelerin zayıf kaldığını Karl Marks öne sürmüştür .Özel mülkiyetin olmadığı Asya ülkelerinde özel üretimin olmadığını,Asya halklarının her zaman devletci üretimler aracılığı ile karşılanabildiğini gündeme getirdiler.Asya toplumlarındaki ekonomik durgunluğun sebebini devlet sektörünün hatası olarak açıklamışlardır .Halk kitlelerinin devlet kurumları aracılığı ile üretime gitmesinde devletin baskıcı bir biçimde yöneltilmesi ilk çağlardan gelen ilkel-köleci topluma yönelmek olduğunu öne süren Marksizm , Sovyet İhtilalini yarı Asya tipi üretim tarzı olarak ilan etmişdir Sovyet Rusya’da devrimin başarılı olmasından sonra Çin’de öne çıkan sosyalist ihtilal başarısız kalmış ve böylece geleneksel Asya ülkelerinden sonra ,Sovyet Rusya ve Komünist Çin gibi büyük nüfuslu sosyalist ülkeler ya da devletler geniş halk kitlelerini gereksinmelerini karşılayacak kitlesel üretime geçiş aşamasını gündeme getirememektedirler .Orta çağ döneminin feodal derebeylik düzenlerini yenileyemeyen Asya devletleri, bir anlamda feodal üretimin uzantısı olarak geri kalmış derebeylik rejimlerinin azgelişmiş devlet modelleri çatıları altında yeniden yeşermelerine yol açmıştır .Asya tipi üretim tarzı Orta çağ döneminden gelen ilkel-köleci insan modelini yeniden gündeme getirmiştir .Üretimde bulunamayan ve para kazanmayan ilkel-köleci toplumlar daha sonraki dönemlerde sosyalist rejimlerin toplumsal tabanını oluşturdular. 1917 yılında gerçekleşen Rusya’daki Sovyet İhtilali Asya ülkelerinde büyük yankılar yaratarak dünyanın en büyük kıtasını Avrupa tipi bir üretim düzeni ile karşı karşıya getirmiştir .Avrupa’nın uluslaşma sürecini tamamlamış olan modern ulus devletleri Avrupa tipi bir sermaye ve üretim düzenini Asya kıtasına doğru öne geçirerek ,dünya dengelerinin yeniden kurulabilmesi için yirminci yüzyılda insanlık adına Sovyet ihtilali ile yön göstermek ve gelecekte emsal oluşturarak boşlukların düzeltilmesi gerekiyordu .
ATÜT- Asya tipi üretim düzeninin Sovyetler Birliğinin kuruluşu ile ortaya çıkan sosyalist ekonomi ve sermaye düzeni çerçevesinde gerçekleştirilmesiyle,Asya kıtası ilkel-komünal toplum yapısından, çağdaş bir sosyal ve eşitlikçi yaşam düzeni arayışı hedef alınmıştır .Avrupa ve Amerika işbirliği ile uygulama alanına getirilen profesyonel kapitalist düzen batı dünyası dışında geçerlilik kazanamadığı için, yirminci yüzyılın başlarında Sovyet devrimi gerçekleştirilmiştir .Avrupa Tipi sermaye ve üretim düzeni çağdaş zenginliği yaratırken ,dünyanın geri kalan doğu bölgesinde ATÜT-Asya tipi bir üretim düzeni ile bozulan dünya dengeleri yeniden kurularak, dünyanın doğu kısmında geri kalmışlıktan hızla uzaklaşarak, dünya çapında yeni bir sosyalist sistem kurularak sonuç alınmak istenmiştir .Bu aşamada bütün dünya kapitalist düzeni geliştirilerek daha güçlü bir ekonomi ve sermaye düzeni üzerinden çağdaşlaşmanın bütün dünya ülkelerinde gerçekleştirilebilmesi istendiği için, Karl Marks ve onun izinden giden sosyalistler batı tipi bir üretim modeline öncelik vererek , geleceğin dünyasında kalıcı birekonomik sistem için önemli adımlar atılmış ama büyük ve zengin ülkelerin harekete geçmesi ve sahip oldukları zenginlikleri paylaşmamaları üzerine ,böylesine bir adil ve dengeleyici hedef kısa sürmüştür.Orta çağ sonrasında devreye girmiş olan ekonomik sömürgecilik bütün dünyaya yayıldıkça,ekonomik alandaki sömürgecilik ve faşizm sosyalist sistemi tasfiye ederken, dünya halkları kendilerini kurtaracakbir antiemperyalist direniş ve karşı koyuş yöntemlerine dayanan güçlü bir direniş cephesi yaratılamamıştır .
ATÜT- Asya tipi bir üretim düzeni yirmibirinci yüzyıla doğru arayışlarına devam ederken, gene eskisi gibi sol ve sosyalist arayışların içinde yer alan anti-emperyalist arayışların içinde Asya tipi üretim konularına önem veren ekonomik ve siyasal tutum ve davranışların, yeniden öne çıkabildikleri görülmektedir .Avrupa kıtası içinde gelişen modern kapitalizme paralel anlamda dünya sosyalizmi de ,geçen yüzyılın başlarında ortaya çıkarak yön gösterici olmuştur .Geçen yüzyılda tartışmalar üretim tarzı , ekonomik ve sosyal düzenler üzerinden tartışılırken , aradan geçen yüz yıllık bir zaman dilimi içinde insan toplumlarını sınıflar üzerinden yeniden ele alarak buna uygun düşecek bir yeni tasnife gereksinme olduğu,görülmek istenmeyen gerçekler tek tek ortaya çıktıkça o zamana kadar öne alınmayan siyasal faktörler daha da öne geçerek adalet-barış ve eşitlik esaslarına dayanacak yeni bir dünya düzeni arayışları ,insanlık idealleri doğrultusunda tartışılmaya başlanmıştır . Sadece üretim sistemleri ile sistem reformlarının yapılamayacağı görüldükçe, toplum içindeki sınıfların ve sınıfsal tepki ile geliştirilecek karşı duruş hareketlerinin yeni sistemsel arayışlar için önemli olduğu tartışmalar ve araştırmalar sırasında anlaşılmaya başlanmıştır .Dünya devletini kuran Birleşik Krallık , dünyanın halen en büyük devleti olan Birleşik Devletler Federasyonu ile , geleceğin dünya imparatorluğunu kurmaya çalışan Siyonist Birleşik Devletini birlikte ele aldığınız zaman ,yeryüzünde var olan ikiyüz den fazla ulus devletin hiç bir anlamı kalmadığı ve bu nedenle yeryüzünde var olan bütün yapıların ve toplumların acilen yeniden daha adil,barışçı ve eşitlikçi yapılanmalara doğru düzenlenmeleri gerekmektedir .ATÜT tartışmaları zamanımızda, artık var olan gerçeklikleri dikkate alacak yeni bir yaklaşımın simgesi olarak Birleşmiş Milletlerin çatısı altında yeniden örgütlenmelidir . Ayrıca bu konuları uluslararası alanda dile getirecek küresel yeni politikaların ATÜT ve diğerüretim yolları aracılığı ile devreye sokularak her açıdan geçerli ve etkin politikaların uygulama alanına getirilmeleri zorunlu bulunmaktadır .
Bir yanıt yazın